โลกไร้รหัสผ่าน: Passkeys คืออะไร และจะมาแทนที่ Password ได้จริงหรือ?
ในยุคดิจิทัลที่เราต้องเผชิญกับภัยคุกคามทางไซเบอร์ที่ซับซ้อนขึ้นเรื่อยๆ "รหัสผ่าน" ที่เราคุ้นเคยกันมานานกลับกลายเป็นจุดอ่อนสำคัญ ไม่ว่าจะตั้งให้เดายากเพียงใด ก็ยังคงถูกขโมย ถูกแฮก หรือถูกลืมได้ง่ายๆ Apple ในฐานะผู้นำด้านนวัตกรรมและความปลอดภัย จึงได้นำเสนอเทคโนโลยีที่เรียกว่า Passkeys เพื่อเป็นทางออกใหม่ และตั้งเป้าที่จะ "ฆ่ารหัสผ่าน" ในที่สุด
Passkeys คืออะไร? การยืนยันตัวตนแห่งอนาคต
Passkeys คือเทคโนโลยีการยืนยันตัวตนแบบใหม่ที่ออกแบบมาเพื่อ แทนที่รหัสผ่านแบบดั้งเดิม โดยอาศัยมาตรฐานเปิดที่เรียกว่า WebAuthn (Web Authentication) พัฒนาโดย FIDO Alliance และ W3C ซึ่งเป็นการพิสูจน์ตัวตนแบบไร้รหัสผ่าน (Passwordless) ที่ปลอดภัยกว่า ง่ายกว่า และเป็นมิตรกับผู้ใช้มากกว่า
หลักการทำงานของ Passkeys:
Passkeys อาศัยการเข้ารหัสแบบ Public-Key Cryptography (การเข้ารหัสแบบกุญแจคู่) ซึ่งประกอบด้วย:
- กุญแจส่วนตัว (Private Key): ถูกเก็บไว้อย่างปลอดภัยบนอุปกรณ์ของคุณ (เช่น iPhone, iPad, Mac) และไม่เคยออกจากอุปกรณ์นั้นเลย
- กุญแจสาธารณะ (Public Key): ถูกส่งไปเก็บไว้ที่เว็บไซต์หรือบริการที่คุณต้องการเข้าสู่ระบบ
เมื่อคุณต้องการเข้าสู่ระบบด้วย Passkey ระบบจะทำการตรวจสอบ:
- บนอุปกรณ์ของคุณ: คุณจะยืนยันตัวตนด้วยวิธีการ Biometrics (Face ID หรือ Touch ID) หรือรหัสผ่านของอุปกรณ์
- การจับคู่กุญแจ: อุปกรณ์ของคุณจะใช้กุญแจส่วนตัวเพื่อสร้างลายเซ็นดิจิทัลที่สามารถตรวจสอบได้ด้วยกุญแจสาธารณะที่อยู่บนเซิร์ฟเวอร์ของเว็บไซต์ หากลายเซ็นถูกต้อง การเข้าสู่ระบบก็จะสำเร็จโดยไม่ต้องพิมพ์รหัสผ่านใดๆ
จุดเด่นสำคัญของ Passkeys คือการซิงค์กันผ่าน iCloud Keychain: เมื่อคุณสร้าง Passkey บนอุปกรณ์ Apple ชิ้นหนึ่ง Passkey นั้นจะถูกซิงค์อย่างปลอดภัยไปยังอุปกรณ์ Apple อื่นๆ ของคุณที่ลงชื่อเข้าใช้ด้วย Apple ID เดียวกัน ทำให้คุณสามารถเข้าถึงบัญชีได้จากทุกอุปกรณ์ใน Ecosystem ของ Apple
ทำไม Passkeys ถึงปลอดภัยกว่ารหัสผ่านแบบเดิม?
Passkeys ได้รับการออกแบบมาเพื่อแก้ไขจุดอ่อนที่สำคัญของรหัสผ่าน:
- ป้องกัน Phishing ได้ 100%: Passkeys ถูกสร้างขึ้นมาโดยเฉพาะสำหรับเว็บไซต์หรือบริการนั้นๆ ไม่สามารถนำไปใช้กับเว็บไซต์ปลอมหรือหน้า Phishing ได้ แม้คุณจะถูกหลอกให้ยืนยันตัวตนบนหน้าปลอม Passkey จะไม่ทำงาน เพราะไม่ตรงกับกุญแจสาธารณะของเว็บไซต์จริง
- ไม่มีการรั่วไหลของข้อมูล (Data Breaches): เนื่องจากไม่มีรหัสผ่านใดๆ ถูกเก็บไว้บนเซิร์ฟเวอร์ของเว็บไซต์ จึงไม่มีข้อมูลที่แฮกเกอร์จะสามารถขโมยไปได้จากการโจมตีฐานข้อมูล (Data Breach)
- ทนทานต่อการโจมตีแบบ Brute Force และ Credential Stuffing: เมื่อไม่มีรหัสผ่านให้เดาหรือนำไปลองใช้ซ้ำๆ การโจมตีเหล่านี้จึงไร้ผล
- ป้องกันการโจมตีแบบ Man-in-the-Middle: เนื่องจาก Passkeys ใช้การเข้ารหัสที่แข็งแกร่งและถูกผูกไว้กับโดเมนเฉพาะ จึงยากต่อการถูกดักฟังหรือปลอมแปลงการเชื่อมต่อ
- ไม่จำเป็นต้องจดจำหรือพิมพ์: ลดความเสี่ยงจากการลืมรหัสผ่าน การใช้รหัสผ่านซ้ำๆ หรือการใช้รหัสผ่านที่เดาง่าย
Apple กำลัง "ฆ่ารหัสผ่าน" จริงหรือ?
Apple ได้แสดงความมุ่งมั่นอย่างชัดเจนที่จะผลักดันให้ Passkeys กลายเป็นมาตรฐานใหม่ในการยืนยันตัวตน และลดการพึ่งพารหัสผ่านลงอย่างมาก ซึ่งถือเป็นก้าวสำคัญสู่โลกไร้รหัสผ่านจริง:
- การสนับสนุนจาก Apple: Apple เป็นหนึ่งในผู้บุกเบิกและผลักดันมาตรฐาน Passkeys อย่างแข็งขัน ทำให้ Passkeys สามารถทำงานร่วมกับระบบนิเวศของ Apple ได้อย่างราบรื่นผ่าน iCloud Keychain
- การทำงานร่วมกับแพลตฟอร์มอื่น: Passkeys ไม่ได้จำกัดอยู่แค่ใน Apple Ecosystem เท่านั้น แต่เป็นมาตรฐานเปิดที่ได้รับการสนับสนุนจาก Google, Microsoft และ FIDO Alliance ซึ่งหมายความว่าคุณจะสามารถใช้ Passkeys เพื่อเข้าสู่ระบบบนอุปกรณ์ Android หรือ Windows ได้ในอนาคตอันใกล้ และในทางกลับกันก็เช่นกัน
- การใช้งานที่ง่ายดาย: ประสบการณ์การใช้งาน Passkeys นั้นง่ายดายและเป็นธรรมชาติ เพียงแค่ยืนยันตัวตนด้วย Face ID หรือ Touch ID คุณก็เข้าสู่ระบบได้ทันที ซึ่งเร็วกว่าและสะดวกกว่าการพิมพ์รหัสผ่าน
แม้ว่ารหัสผ่านจะยังไม่หายไปในชั่วข้ามคืน แต่แนวโน้มชัดเจนว่า Passkeys จะเข้ามามีบทบาทสำคัญมากขึ้นเรื่อยๆ ในอนาคตอันใกล้ และค่อยๆ ลดความจำเป็นในการใช้รหัสผ่านแบบเดิมๆ ลงไป
ข้อจำกัดและสิ่งที่ต้องพิจารณา:
- การนำไปใช้ของเว็บไซต์/บริการ: การที่ Passkeys จะใช้งานได้แพร่หลายนั้นขึ้นอยู่กับว่าเว็บไซต์และบริการต่างๆ จะนำเทคโนโลยีนี้ไปปรับใช้มากน้อยเพียงใด
- การจัดการอุปกรณ์: หากคุณทำอุปกรณ์ที่เก็บ Passkey หาย อาจต้องมีขั้นตอนการกู้คืนบัญชีที่แตกต่างออกไป (แต่ก็ได้รับการออกแบบมาเพื่อความปลอดภัย)
- ความคุ้นเคยของผู้ใช้: ผู้ใช้อาจต้องใช้เวลาในการทำความเข้าใจและปรับตัวเข้ากับการยืนยันตัวตนรูปแบบใหม่นี้
สรุป: สู่ยุคใหม่ของการยืนยันตัวตน
Passkeys ไม่ใช่แค่ฟีเจอร์ใหม่ แต่เป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในวิธีการที่เราเข้าสู่ระบบและปกป้องข้อมูลส่วนตัวบนโลกออนไลน์ ด้วยความปลอดภัยที่เหนือกว่า ความสะดวกในการใช้งาน และการสนับสนุนจากบริษัทยักษ์ใหญ่ด้านเทคโนโลยี Apple กำลังนำเราไปสู่ยุคที่การเข้าถึงบริการดิจิทัลนั้นง่ายดาย ปลอดภัย และปราศจากความยุ่งยากของรหัสผ่านแบบเดิมๆ อย่างแท้จริง การ "ฆ่ารหัสผ่าน" อาจไม่ใช่เรื่องไกลตัวอีกต่อไป
แชร์ Facebook
แชร์ LINE